Meer Bednetters met psychische problemen


Steeds meer leerlingen met psychische problemen kloppen aan bij Bednet. Hoe komt dat? En welke rol kan Bednet spelen? Twee experten lichten toe.
Meer Bednetters met psychische problemen

Bednet merkt al enkele schooljaren een opvallende stijging van het aantal leerlingen dat omwille van psychische problemen uitvalt op school en zich aanmeldt bij Bednet. Hoe komt dat? En wat kan Bednet voor deze kinderen en jongeren betekenen? We gingen hierover in gesprek met 2 experten uit het Bestuur van Bednet: Bie Tremmery en Inge van Trimpont.


Bie Tremmery is kinder- en jeugdpsychiater. Inge Van Trimpont is directeur van de Permanente Ondersteuningscel van het CLB van het GO! en jeugdarts. Ze deed een aantal jaar onderzoek naar de integratie van kinderen met een chronische aandoening in het onderwijs aan de dienst Jeugdgezondheidszorg KU Leuven.

Stijging Bednetters met een psychische problematiek

Spectaculaire stijging

Vorig schooljaar volgden bijna 8 keer zoveel leerlingen met psychische problemen de lessen via Bednet als 5 schooljaren geleden (2020-2021: 278 leerlingen versus 2015-2016: 32 leerlingen). Elke leerling meldt zich aan bij Bednet omdat het niet langer lukt om (elke dag) naar school te gaan. De problemen waar deze leerlingen mee kampen, zijn heel verschillend. Soms is er sprake van een 'diagnose' (eetstoornis, depressie, angststoornis, ...), soms zijn er allerlei psychische klachten of gedragsmoeilijkheden zonder een duidelijk 'etiket', soms is de psychische problematiek een onderdeel van een ruimere mix van problemen.

Alarmsignalen

Bie Tremmery: "De vele artikels en alarmsignalen in de media en op sociale media liegen er niet om: we zien een groot aantal kinderen en jongeren die het psychisch moeilijk hebben. En we slagen er op dit moment onvoldoende in om hen voldoende snel de gepaste hulpverlening te kunnen bieden. De wachtlijsten zijn immens en vele ouders zitten met hun handen in het haar.

Jammer genoeg beschikken we niet over cijfers die weergeven hoe groot het probleem is. Dat meer kinderen en jongeren hun weg vinden naar Bednet, is deels omdat scholen beter op de hoogte zijn dat Bednet niet alleen mogelijk is bij lichamelijke aandoeningen. Anderzijds ben ik er toch van overtuigd dat de evolutie die Bednet vaststelt, ook aantoont dat er een toename is van kinderen en jongeren die op school uitvallen omwille van psychische problemen."

Via Bednet het 'normale' schoolleven niet loslaten

Bednet maakt het mogelijk om les te blijven volgen met de klasgroep, bij de klas te blijven horen en vertrouwd te blijven met het typische schoolritme. Hoeveel vakken en lesuren een leerling volgt, kan mee evolueren met wat fysiek en emotioneel haalbaar is en met hoe de behandeling en het herstel verlopen.

Risico van te lange afwezigheid

Bie Tremmery: "Psychische problemen kunnen het schoolse functioneren van jongeren bemoeilijken: ze voelen zich niet goed op school, de schoolse druk verergert de klachten, het leren lukt niet meer, de motivatie vermindert, ... Liefst houden we jongeren zoveel mogelijk op school, minstens deeltijds. Maar soms lukt het gewoon niet meer om naar school te gaan. Als hun behandeling en herstel dat toelaten, kunnen leerlingen via individuele lessen of zelfstudie hun leertraject wel een stuk blijven verder zetten. Maar afwezig blijven op school, zeker naarmate het langer duurt, houdt ook altijd het risico in dat de drempel steeds groter wordt om terug te keren naar het 'gewone' schoolleven waar het les volgen in groep, het omgaan met klasgenoten, de verwachtingen qua prestaties, ... er sowieso bij horen."

Stap voor stap terugkeren

Inge Van Trimpont: "Les volgen via Bednet kan een manier zijn om die link met het normale schoolleven niet helemaal door te knippen. Leerlingen kunnen op een veilige manier blijven ervaren of stap voor stap terug opbouwen hoe het is om samen in de klas te zitten. Afhankelijk van wat een leerling aankan, kan je Bednet anders inzetten in het onderwijs- en herstelproces: het aantal uur Bednet per week gaandeweg uitbreiden, de mate van actieve deelname of groepsactiviteiten tijdens de Bednet-lessen stap voor stap verhogen, Bednet afwisselen met fysiek aanwezig zijn op school, ...

Bednet is meer dan het beperken van leerachterstand. Het zorgt dat leerlingen niet geïsoleerd geraken van hun leeftijdsgenoten en je geeft hen eigenlijk een heel positief signaal: namelijk dat je in hen blijft geloven én in een terugkeer naar school, hoe moeilijk dat soms ook lijkt."

Het taboe van psychische problemen bespreekbaar maken

Bednet is mogelijk voor elke leerling die langdurig afwezig is op school, zowel omwille van lichamelijke als van psychische aandoeningen. Toch merken we dat het opstarten van een Bednet-traject voor een leerling met psychische moeilijkheden niet altijd vanzelfsprekend is.

Drempels bij psychische problemen

Inge Van Trimpont: "De onwetendheid, het onbegrip en de vele taboes rond psychische problemen zitten nog diep verankerd in onze samenleving. Scholen en gezinnen botsen daar op wanneer een kind omwille van psychische redenen dreigt uit te vallen. Er is binnen het onderwijs nog weinig kennis over psychische kwetsbaarheid. Schoolteams zien vaak signalen zoals moeilijk hanteerbaar gedrag, weinig betrokkenheid bij het schoolgebeuren, spijbelen, uitgesloten worden, pestgedrag, lichamelijke klachten, ... Het correct interpreteren van die signalen is niet altijd eenvoudig. Ook het bespreken ervan met jongeren en ouders ligt vaak moeilijk.

Omgekeerd zijn ouders van leerlingen die het psychisch moeilijk hebben, vaak zeer terughoudend om met de school in gesprek te gaan. Ze maken zich zorgen dat hun kind niet langer welkom zal zijn op school, dat de school niet discreet met de informatie zal omgaan, hen niet serieus zal nemen of misschien zal denken dat ze geen goede ouders zijn."

De school moet het niet alleen doen

Bie Tremmery: "Veel meer dan bij lichamelijke aandoeningen, worstelen scholen dikwijls nog met het bepalen van de noden en mogelijkheden van leerlingen met psychische problemen om een onderwijstraject op maat te kunnen uitstippelen. Scholen kunnen een heel belangrijke rol spelen in het bespreekbaar maken van psychische problemen, in het doorbreken van taboes en in het begeleiden van psychische kwetsbare leerlingen doorheen hun schoolloopbaan.

Maar een school kan dat niet alleen, en moet dat ook niet alleen doen. Een sterk netwerk uitbouwen rond een leerling, dat vanuit allerlei perspectieven kijkt naar de situatie, is noodzakelijk. In de eerste plaats is het CLB hierin een zeer belangrijke partner. Ook externe betrokkenen, zoals een kinderpsychiater of een therapeut, moeten hun rol kunnen spelen in dit overleg. Zo kunnen kennis, ervaringen, bezorgdheden en vragen samen besproken en opgevolgd worden. Enkel op die manier kunnen we een schooltraject uitbouwen dat aansluit bij de noden, de mogelijkheden en het behandel- en herstelproces van een leerling met een psychische problematiek."

Praktisch

Schakel het CLB in wanneer je je als school of ouder zorgen maakt over een kind of jongere. Vind hier je CLB.

Je kan Bednet aanvragen wanneer de leerling gewettigd afwezig is op school met een medisch attest.

  • De school, de ouders, maar ook een ziekenhuisschool of een dienst voor onderwijsbegeleiding van een afdeling kinderpsychiatrie kunnen Bednet aanvragen.
  • Bednet is volledig gratis.

Lees meer over Bednet of neem contact op met een Bednet-medewerker via info@bednet.be.

 

Onderzoek: meerwaarde en knelpunten van Bednet volgens ouders

In het licht van dit interview zetten we ook graag de resultaten van een recent onderzoek in de kijker. Want wat kan Bednet betekenen als je kind niet naar school kan omwille van psychische problemen? Annabel Thys en Dorien Ferson, studenten pedagogische wetenschappen aan de KU Leuven, bevroegen ouders en onderzochten het in hun masterproef. Samen met hun promotor, prof. Ilse Noens, blikken ze terug op het onderzoek.

Meer weten over het onderzoek

Getuigenis: Wat betekent Bednet voor Finne?

Een paar maanden geleden raakte Finne (16) in een zware depressie. Haar vrienden keerden haar massaal de rug toe na openlijke posts over hoe ze zich voelde. Momenteel volgt ze alleen digitaal les, via Bednet. Finne: "Nu ik sterker in mijn schoenen sta, wil ik graag mijn verhaal delen. Ik wil hiermee het taboe rond psychische problemen doorbreken en ook tonen dat je je schoolleven kan verder zetten, ondanks alles."

Lees haar verhaal

logo vlaanderen
© 2024 Bednet
Webdesign thinline.be